Yaprak Dökümü, Reşat Nuri Güntekin tarafından kaleme alınarak 1930 yılında yayımlanan roman kitabıdır. Bu eserinin birçok kez sinemaya ve TV dizilerine uyarlanması dolayısıyla günümüzde hala adını sıkça duyuyoruz.
1) Peki Güntekin bu eserde ne anlatıyor:
Osmanlı dönemin de batılılaşma hareketlerinin Türk aile yapısına olan olumsuz etkilerini, Ali Rıza Bey’in gelenekçi tutumuyla birlikte, batılılaşmayla olan çatışması ile örneklendiriliyor ve Ali Rıza Bey bu çatışmayı tam olarak kendi ailesi ile yaşıyor. Roman Tekin ailesinin 5 çocuğu ile Trabzon’dan ayrılarak İstanbul’a gelmesiyle başlıyor. Güntekin tarafından İstanbul burada daha modern, batılılaşma hareketlerinin yoğunlaşıldığı bir mekân olarak tasvir edilmek isteniyor. Dolayısıyla ailenin sıkıntıları da tam olarak bu dönem başlıyor.
2) Olay Örgüsü:
İstanbul’da Ali Rıza Bey bir şirkette işe başlıyor. Bu işte hoşuna gitmeyen, tasdiklemediği olaylar görerek işten ayrılıyor. Ali Rıza Bey işsiz kaldığı için ailenin sorumlulukları ve maddi yükümlülüğü sonuç olarak oğlu Şevket’e kalıyor. Şevket tam o dönem bir evlilik yapıyor. Evlendiği eşi Ferhunde, Tekin ailesinin kendilerine göre uygun gördükleri biri değil. Bu yüzden Ali Rıza Bey bir türlü Ferhunde’yi kabullenemiyor. Fakat Oğlunun saadeti için sessiz kalıyor.
Ferhunde ailenin yaşam tarzına uygun olmadığı gibi aileyi de değiştirmeye başlıyor. Ferhunde eve girdikten sonra artık hiçbir şey eskisi gibi ilerlemiyor. Tekin ailesinin genç kızları Leyla ve Necla’nın tarz ve huylarının değişmesine sebep oluyor. Tüm bunlar karşısında eski gücünü yitiren Ali Rıza Bey sessiz kalmak zorunda kalıyor. Bu sessizliğe tepki olarakta Fikret evi terk ederek evleniyor. Bu olayla Ali Rıza Bey evlatlarından da darbeler yemeye başlıyor. Hemen bunun ardından Necla, ablası Leyla’nın nişanlısıyla Suriye’ye kaçıyor. Ailenin maddi olarak zorluk çekmesiyle Şevket bankayı dolandırarak hapse düşüyor. Sonucunda da Ferhunde evi terk ediyor. Leyla bir avukatla beraber yaşamaya başlıyor. Derken Tüm bu darbelere dayanamayan Ali Rıza Bey felç geçirerek evden kovduğu kızı Leyla’nın yanına yerleşiyor.
Reşat Nuri Güntekin, Tekin ailesini Trabzon da daha sakin, edepli bir hayat yaşıyor olarak yansıtıp, İstanbul’a gelince modernleşme adı altında ailenin felakete sürünmesi ile Güntekin’e göre batının Türk örf ve adetlerine uygunsuzluğunu, yaşanabilecek çatışmayı Yaprak Dökümü romanıyla anlatıyor.
